پرسش :

در موضوع رؤيت هلال ماه، راه هاي فقهي براي اثبات ماه قمري جديد چه مي باشد؟

پاسخ :
اول ماه به پنج چیز ثابت مى‏شود: اول: آنکه خود انسان ماه را ببیند. دوم: عده‏اى که از گفته آنان یقین پیدا مى‏شود بگویند ماه را دیده‏ایم. و همچنین است هر چیزى که به واسطه آن یقین پیدا شود. سوم: دو مرد عادل بگویند که در شب ماه را دیده‏ایم، ولى اگر صفت ماه را بر خلاف یکدیگر بگویند، یا شهادتشان خلاف واقع باشد، مثل این که بگویند داخل دایره ماه طرف افق بود، اول ماه ثابت نمى‏شود. اما اگر در تشخیص بعضى خصوصیات اختلاف داشته باشند، مثل آن که یکى بگوید ماه بلند بود و دیگرى بگوید نبود، به گفته آنان اول ماه ثابت مى‏شود. چهارم: سى روز از اول ماه شعبان بگذرد که بواسطه آن اول ماه رمضان ثابت مى‏شود، و سى روز از اول رمضان بگذرد که بواسطه آن اول ماه شوال ثابت مى‏شود. پنجم: حاکم شرع حکم کند که اول ماه است.[1]

اگر حاکم شرع حکم کند که اول ماه است، کسى هم که تقلید او را نمى‏کند،باید به حکم او عمل نماید، ولى کسى که مى‏داند حاکم شرع اشتباه کرده، نمى‏تواند به حکم او عمل نماید.[2]

اول ماه با پیشگویى منجمین ثابت نمى‏شود، ولى اگر انسان از گفته آنان یقین پیدا کند، باید به آن عمل نماید.[3]

اگر در شهرى اول ماه ثابت‏شود، براى مردم شهر دیگر فایده ندارد، مگر آن دو شهر با هم نزدیک باشند، یا انسان بداند که افق آنها یکى است.[4]
--------------------------------------------------------------------------------
[1]-توضيح المسائل امام ره مسئله 1730.

[2]-توضيح المسائل امام ره مسئله1731.

[3]-توضيح المسائل امام ره مسئله1732.

[4]-توضيح المسائل امام ره مسئله1735.
منبع: پایگاه حوزه